Od 1 stycznia 2020 r. zmieniły się zasady pobierania budżetowych należności cywilnoprawnych, w związku z wejściem w życie ustawy o zatorach płatniczych. Zmiany zostały wprowadzone także w ustawie o finansach publicznych. Jednostki powinny zwrócić szczególną uwagę na ustalanie kwot i pobieranie należności cywilnoprawnych powstających w wyniku zawarcia transakcji handlowych. W dwóch częściach Poradnika przedstawiono stosowanie zmienionych zasad w praktyce.
W części II Poradnika podane są wskazówki związane z przedawnieniem należności cywilnoprawnych, udzielaniem ulg w ich spłacie, a także ujmowaniem w księgach rachunkowych operacji mających wpływ na powstanie, zmianę wysokości i wygaśnięcie należności.
Za niewłaściwe wykonywanie obowiązków w zakresie ustalania i pobierania należności cywilnoprawnych kierownikom i pracownikom jednostek sektora finansów publicznych grozi odpowiedzialność z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych.
Z części II Poradnika można dowiedzieć się m.in.:
- na czym polega niedochodzenie należności cywilnoprawnych,
- jak potrącać należności i zobowiązania cywilnoprawne,
- w jakich terminach i na jakich zasadach dochodzi do przedawnienia należności głównych i ubocznych,
- jak prawidłowo umarzać, odraczać i rozkładać na raty należności cywilnoprawne,
- na jakich kontach i w jakich przekrojach należy prowadzić ewidencję syntetyczną i pomocniczą należności cywilnoprawnych,
- co oznaczają pojęcia „przypis” i „odpis” należności cywilnoprawnych,
- na podstawie jakich dowodów księgowych powinno się ujmować operacje powstania i wygaśnięcia należności cywilnoprawnych,
- jak wyceniać należności na dzień ich powstania, zapłaty oraz na dzień bilansowy.
Wszystkie zagadnienia zostały zilustrowane licznymi przykładami z praktyki jednostek sektora finansów publicznych (łącznie około 50). Ponadto umieszczone zostały wzory:
- oświadczenia o dokonaniu kompensaty ustawowej (jednostronnej),
- umowy o zwolnienie z długu,
- jednostronnego oświadczenia o zwolnieniu z długu,
- ugody w sprawie odroczenia terminu płatności należności,
- ugody w sprawie rozłożenia na raty spłaty należności.
Uzupełnieniem części II Poradnika są testy kontrolne, za pomocą których można samodzielnie skontrolować przestrzeganie przepisów w zakresie rozliczania należności cywilnoprawnych przez potrącenie (kompensatę), wygasanie na skutek przedawnienia i umorzenia, a także udzielanie ulg w spłacie należności, które nie skutkują ich wygaśnięciem (odroczenie terminu płatności i rozłożenie spłaty na raty).
Całości dopełnia e-Zbiór praw zawierający:
- obowiązujący tekst ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych po zmianach
- komentarz redakcji PRB
- wyjaśnienia Ministerstwa Rozwoju dotyczące ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych – czego dotyczą zmiany i jak je stosować?