Prawidłowe wykonywanie obowiązków w zakresie zarządzania składnikami rzeczowego mienia ruchomego Skarbu Państwa i JST nie jest zadaniem łatwym, ponieważ przepisy regulujące te zasady są rozproszone w wielu ustawach, rozporządzeniach, zarządzeniach oraz aktach prawa miejscowego. Ponadto w źródłach prawa używane są pojęcia takie jak „mienie”, „majątek”, „mienie państwowe”, „mienie Skarbu Państwa”, „mienie gminne (komunalne)”, „mienie powiatowe” czy „mienie województwa samorządowego”, a także „składniki rzeczowe mienia ruchomego Skarbu Państwa” bez zdefiniowania ich na własne potrzeby.
Definicje te znajdują się przede wszystkim w przepisach prawa cywilnego, a niektóre są przyjęte wyłącznie w doktrynie prawa i orzecznictwie sądowym. Ta fragmentaryczność i brak jednolitości definicyjnej przyczyniają się do wielu trudności w praktyce.
Ponadto w przypadku mienia ruchomego JST brakuje ogólnie obowiązującego odpowiednika rozporządzenia Rady Ministrów z 21 października 2019 r. w sprawie szczegółowego sposobu gospodarowania składnikami rzeczowymi majątku ruchomego Skarbu Państwa, co zmusza każdą JST do samodzielnego ustalania szczegółowych zasad, zwłaszcza w zakresie zbywania mienia.
W odniesieniu do mienia ruchomego JST podano najważniejsze zasady, które są odmienne od zasad gospodarowania mieniem Skarbu Państwa. Wskazano także, w jakim zakresie jednostki samorządowe mogą korzystać z uregulowań przeznaczonych dla państwowych jednostek organizacyjnych przy gospodarowaniu własnym majątkiem.
Czego dowiesz się z Poradnik Rachunkowości Budżetowej „Mienie ruchome – gospodarowanie i ewidencja w praktyce”?
- Czym są składniki rzeczowe mienia ruchomego?
- Jaki tytuł prawny do mienia Skarbu Państwa lub JST przysługuje państwowym i samorządowym jednostkom budżetowym oraz samorządowym zakładom budżetowym?
- Jakie zasady obowiązują przy zarządzaniu mieniem ruchomym?
- Jak kwalifikować rzeczy do kategorii zbędnych i zużytych?
- Na czym polega odpłatne i nieodpłatne zagospodarowanie zbędnych i zużytych składników mienia ruchomego?
- Jaka jest kolejność możliwych sposobów zagospodarowania mienia ruchomego?
- Czym różni się nieodpłatne przekazanie od darowizny?
- W jakich podziałkach klasyfikacji budżetowej ujmować koszty eksploatacji i napraw mienia (robocizna, materiały, dojazd)?
- Jak prawidłowo dokumentować i ujmować w księgach rachunkowych operacje związane z zagospodarowaniem mienia zbędnego i zużytego?
W Poradniku Rachunkowości Budżetowej „Mienie ruchome – gospodarowanie i ewidencja w praktyce” znajdują się przykłady z praktyki (łącznie ponad 40), a także wzory wypełnionych dokumentów stosowanych w procesie gospodarowania mieniem zużytym i zbędnym.
Dopełnieniem Poradnika Rachunkowości Budżetowej „Mienie ruchome – gospodarowanie i ewidencja w praktyce” jest Ściąga księgowego, w której przedstawiono zestawienie dowodów księgowych i zasad ewidencji dotyczących mienia zbędnego lub zużytego – z uwzględnieniem podziału na wartość istotną i nieistotną.