Klasyfikacja budżetowa 2023. Najnowsze zmiany i komentarz eksperta

Publikacja obejmuje wszystkie zmiany wprowadzone w rozporządzeniu Ministra Finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, w tym obszerną nowelizację z 2022 r., w ramach której dodano m.in. 16 nowych rozdziałów, 12 nowych paragrafów dochodów – w części z objaśnieniami, a także 30 nowych paragrafów wydatków.

W związku z licznymi zmianami przepisów oraz wprowadzanymi reformami klasyfikacja budżetowa jest cały czas nowelizowana. Niektóre podziałki przestają obowiązywać, pojawiają się nowe, a przy niektórych zmieniają się objaśnienia. Jednostki sektora finansów publicznych powinny na bieżąco uwzględniać te zmiany w planowaniu, rachunkowości i sprawozdawczości.

Duże zmiany w podziałkach klasyfikacji budżetowej zostały wprowadzone w 2022 r. rozporządzeniem Ministra Finansów z 15 lipca 2022 r. Między innymi zostały wyznaczone nowe paragrafy dotyczące identyfikacji środków przeznaczonych na pomoc obywatelom Ukrainy. Niektóre paragrafy wydatków mają zastosowanie wyłącznie w JST (tj. 328, 329, 435, 437, 474, 475 i 483–486, 648 i 649) do ewidencjonowania wydatków ponoszonych na realizację zadań wynikających z ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Wprowadzono także nowe paragrafy (610, 637) umożliwiające ewidencjonowanie i monitorowanie wykorzystania środków otrzymywanych z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (RFIL), a także otrzymanych i wykorzystanych z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych (RFPŁ) przez JST w danym roku, jak również w okresie wieloletnim.

Dodatkowo na jednostki nakładane są liczne obowiązki związane z realizacją zadań zleconych, takich jak wypłata różnych dodatków: osłonowych, na węgiel, gaz, pelet i inne źródła ciepła, w tym dla podmiotów wrażliwych. Niestety, ustawodawcza nie wskazał przy tym, jak je klasyfikować. Nie został wprowadzony nowy rozdział ani nie zostały wyodrębnione nowe paragrafy po stronie dochodowej i wydatkowej. Oznacza to, że trzeba korzystać z podziałek już obowiązujących – tylko których?

Ponadto jednostki nadal mają wiele wątpliwości dotyczących funkcjonowania SMUP i stosowania podziału na tzw. rozdziały podmiotowe (katalog otwarty) i rozdziały usługowe (katalog zamknięty). Od 1 stycznia 2023 r. zapowiadane było rozszerzenie SMUP o dwa kolejne obszary usług, które mają być dodane do systemu (pomoc społeczna oraz kultura i rekreacja). Jednak zmiany te zostały odroczone.

Niejasności dotyczące stosowania poszczególnych podziałek klasyfikacyjnych wynikają przede wszystkim z przyjętych niejednorodnych kryteriów konstrukcyjnych – zarówno w odniesieniu do działów, jak i – w większym stopniu – rozdziałów klasyfikacji budżetowej.

Aby ułatwić księgowym właściwe stosowanie podziałek klasyfikacji budżetowej na co dzień, przygotowaliśmy publikację, która zawiera:

• obowiązującą klasyfikację części budżetowych,
• aktualną, ujednoliconą klasyfikację dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych wraz z objaśnieniami,
• komentarz eksperta ze wskazówkami, jak w praktyce stosować nowe lub zmienione podziałki – co ujmować, a czego nie należy ujmować w danej podziałce,
• oznaczenie terminów – od kiedy obowiązuje lub do kiedy obowiązywała dana podziałka,
• najnowsze pisma i interpretacje w zakresie klasyfikacji budżetowej wydane przez Ministerstwo Finansów oraz przez organy kontrolne, tj. regionalne izby obrachunkowe – dla ułatwienia przyporządkowane do poszczególnych podziałek.

W publikacji jest także zestawienie tabelaryczne z grupami paragrafów wydatków w jednostkach samorządu terytorialnego z uwzględnieniem wszystkich zmian. Do odpowiednich grup zostały przypisane nowe paragrafy utworzone do ewidencjonowania wydatków ponoszonych na realizację zadań dotyczących pomocy obywatelom Ukrainy, które enumeratywnie wymieniono, że mogą wystąpić tylko w JST.

Książka z pewnością będzie pomocna na co dzień pracownikom jednostek sektora finansów publicznych we właściwym stosowaniu podziałek klasyfikacji budżetowej oraz w prawidłowym planowaniu i wykonywaniu planów finansowych tych jednostek.

Ujednolicona wersja klasyfikacji budżetowej wraz z komentarzem eksperta i ponad 150 wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów ułatwi księgowym właściwe stosowanie podziałek klasyfikacji budżetowej.

AUTOR

Krystyna Gąsiorek – ekonomistka, od ponad 20 lat prowadzi szkolenia z tematyki finansów publicznych, w tym sprawozdawczości i klasyfikacji budżetowej. Ma szeroką wiedzę i doświadczenie zdobyte w trakcie długoletniej praktyki zawodowej, m.in. jako główna księgowa w państwowej jednostce budżetowej oraz jako starszy specjalista w Wydziale Informacji, Analiz i Szkoleń w RIO. Autorka licznych publikacji książkowych i prasowych w tym zakresie.

ATUTY PUBLIKACJI

Najbardziej aktualna pomoc w codziennym, właściwym stosowaniu podziałek klasyfikacji budżetowej. Uwzględnia wszystkie zmiany, w tym obowiązujące od 1 stycznia 2023 r. Jest to jedyna na rynku publikacja wydana w formule: podziałka klasyfikacji budżetowej – symbol i nazwa, objaśnienia urzędowe, komentarz eksperta, oznaczenie terminów – od kiedy obowiązuje lub do kiedy obowiązywała dana podziałka, a także pisma urzędowe.