Egzekucja opłaty skarbowej - co warto wiedzieć?

Z chwilą uzyskania informacji o braku wniesienia należnej opłaty skarbowej organ podatkowy jest obowiązany wezwać do uiszczenia przedmiotowej opłaty skarbowej. W przypadku braku wpłaty należy wszcząć w drodze postanowienia postępowanie w sprawie określenia podatnikowi wysokości zaległości podatkowej w opłacie skarbowej. W jego wyniku organ określi w drodze decyzji administracyjnej wysokość zaległości w opłacie skarbowej, a po uprawomocnieniu się decyzji – w przypadku braku wpłaty należności – wystawi tytuł wykonawczy, będący podstawą do dalszych czynności egzekucyjnych.

Uzasadnienie
Opłata skarbowa stanowi w polskim systemie podatkowym formę ekwiwalentu za czynności organów administracji publicznej podejmowane w indywidualnych sprawach należących do właściwości tych organów. Jest daniną publiczną, do której zastosowanie mają przepisy ordynacji podatkowej.

Obowiązek zapłaty opłaty skarbowej powstaje z chwilą dokonania zgłoszenia lub złożenia wniosku o dokonanie czynności urzędowej, złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia lub zezwolenia, co oznacza, iż opłata skarbowa jest należnością opłacaną z góry.

W konsekwencji, w przypadku dokonania zgłoszenia lub złożenia wniosku bez uiszczenia należnej opłaty skarbowej ma zastosowanie przepis art. 261 ustawy z 14.06.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego[1]. W świetle tego przepisu, jeżeli strona nie wpłaciła należności tytułem opłat, które zgodnie z przepisami powinny być uiszczone z góry, organ administracji publicznej prowadzący postępowanie jest zobowiązany do wezwania do uiszczenia należnej opłaty, wyznaczając termin do dokonania zapłaty. Termin nie może być krótszy niż siedem dni, a dłuższy niż czternaście dni. Dopiero po wniesieniu należnej opłaty skarbowej organ administracji publicznej przystępuje do merytorycznego rozpatrywania wniosku.

Jeżeli strona nie uiściła należnej opłaty skarbowej w wyznaczonym przez organ administracji publicznej terminie, podanie podlega zwrotowi lub czynność uzależniona od tej opłaty zostanie zaniechana. Od zasady tej są wyjątki, gdy mimo nieuiszczenia opłaty skarbowej organ jest zobowiązany załatwić wniosek. Należą do nich następujące przypadki:

• gdy za niezwłocznym załatwieniem przemawiają względy społeczne lub wzgląd na ważny interes strony,
• wniesienie podania stanowi czynność, dla której jest ustanowiony termin zawity,
• podanie wniosła osoba zamieszkała za granicą.

W tych sytuacjach organ administracji publicznej dokonuje czynności urzędowej, wydaje zaświadczenie lub zezwolenie, a na wydanym dokumencie zamieszcza adnotację, w której określa podstawę prawną jej niepobrania, stosownie do § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 28.09.2007 r. w sprawie zapłaty opłaty skarbowej[2] . Jednocześnie w takim przypadku organ administracji publicznej jest zobowiązany do przekazywania organowi podatkowemu (wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta), stosownie do art. 11 ustawy o opłacie skarbowej, informacji o przypadkach nieuiszczenia należnej opłaty skarbowej od dokonanych przez nie czynności urzędowych, wydanych zaświadczeń i zezwoleń (pozwoleń, koncesji), a także złożonych do nich dokumentów stwierdzających udzielenie pełnomocnictwa lub prokury oraz ich odpisów, wypisów lub kopii.

Z  chwilą uzyskania informacji o  braku wniesienia należnej opłaty skarbowej organ podatkowy jest obowiązany wezwać do uiszczenia przedmiotowej opłaty skarbowej. W przypadku braku wpłaty należy wszcząć w drodze postanowienia postępowanie w sprawie określenia podatnikowi wysokości zaległości podatkowej w opłacie skarbowej. W jego wyniku organ określi w drodze decyzji wysokość zaległości w opłacie skarbowej, a po uprawomocnieniu się decyzji – w przypadku braku wpłaty należności – wystawi tytuł wykonawczy, będący podstawą do dalszych czynności egzekucyjnych.

Podstawa prawna

• 2 § 1 pkt 3 i dalsze ustawy z 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa – Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.

[1] Dz.U. z 2023 r. poz. 775.

[2] Dz.U. nr 187, poz. 1330.

Artykuł pochodzi z książki:
Podatki 2024. Najnowsze zmiany i aktualne problemy ze stosowaniem obowiązujących przepisów

Autor
Grzegorz Ziółkowski
Prawnik, doradca podatkowy z wieloletnim doświadczeniem, właściciel biura rachunkowego, który pracował także w dziale kontroli organów podatkowych. Udzielił kilkuset odpowiedzi na pytania dotyczące podatków dochodowych. Napisał również wiele artykułów, komentarzy oraz poradników z zakresu podatków. W Wydawnictwie INFOR jest znanym i cenionym autorem, m.in. w „Monitorze Księgowego”.