wtorek, 20 maja 2025
Pixabay
Rosnące zapotrzebowanie na pracowników zza zagranicy oraz dynamiczna sytuacja na rynku pracy w Polsce wymusiły potrzebę aktualizacji przepisów dotyczących zatrudniania cudzoziemców. Nowa ustawa wprowadza szereg istotnych zmian mających na celu uproszczenie procedur, zwiększenie roli Publicznych Służb Zatrudnienia (PSZ), wzmocnienie kontroli nad legalnością zatrudnienia oraz stworzenie ujednoliconego systemu integracji cudzoziemców.
Kluczowe założenia nowej ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców
Przepisy Ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP obejmują:
- ograniczenie liczby procedur wymaganych przy uzyskiwaniu dostępu do rynku pracy,
- elektronizację procesu – składanie wniosków wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego,
- wzmocnienie roli Publicznych Służb Zatrudnienia w wydawaniu zezwoleń na pracę i przyjmowaniu oświadczeń,
- uproszczenie zasad dotyczących przedłużania zezwoleń na pracę,
- ujednolicenie przesłanek wydawania oraz odmowy wydania zezwoleń.
Zezwolenia na pracę cudzoziemców – rodzaje i zasady przyznawania
Istnieje kilka rodzajów zezwoleń na pracę, które odpowiadają różnym formom zatrudnienia cudzoziemców w Polsce. Każdy typ zezwolenia charakteryzuje odmienny sposób powierzania pracy:
- zezwolenie na pracę cudzoziemca na rzecz polskiego podmiotu powierzającego mu pracę,
- zezwolenie na pracę w związku z pełnieniem określonej funkcji,
- zezwolenie na pracę w związku z delegowaniem cudzoziemca przez podmiot zagraniczny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Rozdział 2 Ustawy reguluje proces przyznawania zezwoleń na pracę dla podmiotów gospodarczych działających w Polsce i obejmuje m.in.:
- ustalenia dotyczące podstaw wydania, odmowy oraz unieważnienia zezwolenia na pracę;
- wprowadzenie obowiązku uiszczenia opłaty związanej ze złożeniem wniosku;
- określenie listy wymaganych dokumentów do wniosku w rozporządzeniu ministra odpowiedzialnego za sprawy pracy;
- zezwolenie na pracę dla pracownika tymczasowego.
Obowiązki podmiotu powierzającego pracę (zezwolenie) cudzoziemcowi
Do podstawowych obowiązków pracodawcy powierzającego pracę cudzoziemcowi należą:
- żądanie od cudzoziemca ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu przed rozpoczęciem pracy,
- zawarcie umowy w formie pisemnej i przetłumaczenie jej na język zrozumiały dla cudzoziemca,
- sporządzenie i przechowywanie tłumaczenia umowy na język polski przez tłumacza przysięgłego – w przypadku umowy sporządzonej w języku obcym,
- poinformowanie cudzoziemca o prawie przystąpienia do związków zawodowych,
- przekazanie organowi wydającemu zezwolenie kopii umowy zawartej z cudzoziemcem przed powierzeniem pracy.
Procedura oświadczeniowa – uproszczona ścieżka zatrudniania cudzoziemców
Nowa ustawa zachowuje dotychczas funkcjonującą procedurę oświadczeniową, wprowadza jednak nowe obowiązki dla podmiotów powierzających pracę cudzoziemcom, a także możliwość ubiegania się o zezwolenie na pracę po przepracowaniu przez cudzoziemca 3 miesięcy w ramach procedury oświadczeniowej. Istotnym elementem zmian jest także elektronizacja procedur – całość procesu ma być realizowana za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
Przebieg procedury oświadczeniowej obejmuje:
- złożenie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi przez polski podmiot,
- wpis oświadczenia do ewidencji oświadczeń przez starostę
Po dokonaniu wpisu do ewidencji, na podmiot powierzający pracę nałożone zostają dodatkowe obowiązki:
- uwzględnienie warunków określonych w oświadczeniu w umowie zawartej z cudzoziemcem;
- przekazanie staroście kopii umowy z cudzoziemcem w języku polskim przed powierzeniem pracy, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego;
- dostosowanie wynagrodzenia cudzoziemca do aktualnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę;
- powiadomienie starosty o podjęciu lub niepodjęciu pracy przez cudzoziemca. Polski podmiot powierzający pracę ma obowiązek powiadomić starostę o podjęciu pracy przez cudzoziemca w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia pracy oraz o niepodjęciu pracy w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia pracy określonego w oświadczeniu. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować karą grzywny.
Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców – najważniejsze zmiany obowiązujące od 1 czerwca 2025 r.
Do najważniejszych zmian w zatrudnianiu cudzoziemców obowiązujących od 1 czerwca 2025 roku, należą:
- obowiązek zawarcia pisemnej umowy (również cywilnoprawnej) oraz jej przetłumaczenia na język zrozumiały dla cudzoziemca,
- rozszerzenie katalogu przypadków pozwalających na odmowę wydania zezwolenia na pracę – konieczność dostarczania dodatkowych zaświadczeń (np. z urzędu skarbowego, ZUS),
- możliwość uzyskania zezwolenia na pracę tylko gdy wymiar czasu pracy nie będzie niższy niż 1/4 etatu i wyższy niż pełny wymiar czasu pracy,
- ograniczenie ważności zezwolenia do 1 roku w przypadku podmiotów gospodarczych działających krócej niż 12 miesięcy i zatrudnienia poniżej 1/2 etatu lub 20 godzin tygodniowo,
- likwidacja obowiązkowego testu rynku pracy,
- pełna elektronizacja procedur,
- zwiększenie wymiaru kar w przypadku naruszenia przepisów.

Artykuł pochodzi z wideoszkolenia:
Nowa ustawa o zatrudnianiu cudzoziemców – najważniejsze zmiany
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat zmian w zatrudnianiu cudzoziemców, zobacz praktyczne wideoszkolenie!
Autor
Mariusz Makowski
Doradca podatkowy, ekspert w zakresie zatrudniania cudzoziemców