piątek, 31 marca 2023
Pixabay
Ulga na złe długi została również wprowadzona w ustawie z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm.; dalej: ustawa o ryczałcie). Nie ma ona zastosowania w przypadku najmu prywatnego opodatkowanego ryczałtem. Ryczałt jest formą opodatkowania, w której podatnik nie rozlicza kosztów uzyskania przychodów, a opodatkowaniu podlega przychód. Stąd ulga w ryczałcie wpływa na zmniejszenie albo zwiększenie przychodów.
Ulga na złe długi jest prawem wierzyciela, z którego może skorzystać i obowiązkiem dłużnika, który należy wykonać. W ryczałcie ulga polega na możliwości zmniejszenia (wierzyciel) lub konieczności zwiększenia (dłużnik) przychodów o kwotę należności, która nie została uregulowana w terminie 90 dni, licząc od kolejnego dnia następującego po terminie płatności wskazanym na fakturze (rachunku) lub w umowie.
Zwiększenia lub zmniejszenia przychodu należy dokonać w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym upłynął wskazany wyżej termin. U wierzyciela ulga dotyczy transakcji związanych z dostawą towarów i usług. Wierzyciel może rozliczyć ulgę już przy obliczaniu ryczałtu za poszczególne miesiące. Dłużnik ma natomiast taki obowiązek (art. 21 ust. 3f ustawy o ryczałcie). O rozliczeniu ulgi w zeznaniu rocznym decyduje uregulowanie, zbycie wierzytelności – u wierzyciela albo uregulowanie zobowiązania – u dłużnika, przed datą złożenia zeznania za dany rok podatkowy. Jeżeli bowiem przed datą złożenia zeznania podatkowego za dany rok:
- wierzytelność u wierzyciela zostanie uregulowana lub zbyta
- zobowiązanie przez dłużnika zostanie uregulowane
– to wierzyciel nie będzie miał prawa, a dłużnik obowiązku rozliczenia ulgi na złe długi w zeznaniu rocznym, niezależnie od jej rozliczenia przy wyliczeniu ryczałtu za poszczególne miesiące.
U dłużnika ulga dotyczy wyłącznie transakcji związanych z zakupem towarów. Dłużnik w przypadku ryczałtu nie ma obowiązku zwiększenia przychodu w przypadku faktur niezapłaconych za kupione usługi.
Przepisy dotyczące ulgi na złe długi stosuje się w przypadku, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
- dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
- od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę – gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;
- transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Polski (art. 11 ust. 10 ustawy o ryczałcie).
Wierzytelności nie podlegają odliczeniu w ramach ulgi na złe długi, jeżeli zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie ustawy o PIT (art. 11 ust. 12 ustawy o ryczałcie).
Jeżeli uprawnienie albo obowiązek odpowiednio zwiększenia lub zmniejszenia przychodów powstaje po likwidacji działalności albo po zmianie formy opodatkowania, zmniejszenia albo zwiększenia przychodów dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym nastąpiła likwidacja tej działalności, albo za rok podatkowy poprzedzający rok, w którym nastąpiła zmiana formy opodatkowania (art. 11 ust. 13 ustawy o ryczałcie).
Jeżeli termin zapłaty określono na fakturze (rachunku) lub w umowie z naruszeniem przepisów ustawy z 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, przez termin zapłaty rozumie się termin określony zgodnie z przepisami tej ustawy (art. 11 ust. 15 ustawy o ryczałcie). Ulgi na złe długi nie stosuje się do transakcji handlowych dokonywanych między podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT (art. 11 ust. 17 ustawy o ryczałcie).
Artykuł pochodzi z książki:
Ulga na złe długi w VAT i podatkach dochodowych
Autor
Grzegorz Ziółkowski