Wymagania BHP - okulary dla pracownika pracującego przy komputerze

Obowiązek refundacji zakupu okularów nie dotyczy pracy przy wszystkich rodzajach urządzeń posiadających monitor ekranowy. Pracodawca nie finansuje kosztu zakupu okularów korekcyjnych dla pracowników wykonujących swoje zadania:

• w kabinach kierowców oraz w kabinach sterowniczych maszyn i pojazdów,
• z użyciem systemów komputerowych na pokładach środków transportu,
• z użyciem systemów komputerowych przeznaczonych głównie do użytku publicznego,
• z użyciem systemów przenośnych nieprzeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy,
• z użyciem kalkulatorów, kas rejestrujących i innych urządzeń z małymi ekranami do prezentacji danych lub wyników pomiarów,
• z użyciem maszyn do pisania z wyświetlaczem ekranowym.

Niekiedy pojawiają się wątpliwości, czy okulary korekcyjne można refundować pracownikom korzystającym wyłącznie z komputera przenośnego (laptopa). W tym zakresie wypowiedział się Główny Inspektorat Pracy, który uznał, że również pracownicy zatrudnieni przy monitorach ekranowych komputerów przenośnych (laptopów) mogą być uznani za pracowników, którym przysługują okulary korygujące wzrok refundowane ze środków pracodawcy, jeżeli laptop jest narzędziem pracy pracownika przez co najmniej połowę dobowego wymiaru czasu pracy (stanowisko Głównego Inspektoratu Pracy z 21 grudnia 2012 r. w sprawie finansowania przez pracodawcę zakupu okularów dla pracujących na laptopach).

Zwykle pracownik używa tych samych okularów na co dzień i do pracy przy komputerze. Zdarza się jednak, że pracownikowi potrzebne są inne okulary do czytania czy zwykłego funkcjonowania, a inne do pracy przy komputerze. W takich sytuacjach refundacja obejmuje wyłącznie okulary do pracy przy komputerze. Dokonanie refundacji jest obowiązkiem pracodawcy również wtedy, gdy pracownik w codziennych sytuacjach nie korzysta z okularów.

W przepisach nie określono, jakiego konkretnie typu szkła i okulary należy zapewnić pracownikowi. Tymczasem występują duże różnice cenowe między różnymi modelami opraw. Znacznie może różnić się także wartość szkieł, np. droższe są na ogół lekkie szkła wykonane z tworzyw sztucznych. Powoduje to wątpliwości co do konkretnej wartości refundacji dokonywanej przez pracodawcę. Należy jednak przyjąć, że pracodawca powinien zapewnić szkła i oprawy w standardzie podstawowym.

Często w regulaminach pracy określa się wartość partycypacji pracodawcy w koszcie zakupu oprawy lub całych okularów. Jest to rozwiązanie dopuszczalne przy zastrzeżeniu, że gdyby w konkretnym przypadku koszt zakupu szkieł i oprawy w standardzie podstawowym przekraczał wartość podaną w regulaminie, należy dokonać refundacji na odpowiednio zwiększonym poziomie.

Nie ma przepisów określających częstotliwość zakupu kolejnych szkieł i opraw. W związku z tym praktykuje się dookreślenie tej kwestii w regulaminie pracy (np. przez wprowadzenie 2- lub 3-letniej częstotliwości). Jest to możliwe i racjonalne rozwiązanie, biorąc pod uwagę, że poszczególni pracownicy mogą odmiennie oceniać stopień zużycia okularów skutkujący koniecznością ich wymiany. Gdyby jednak konieczność wymiany okularów była spowodowana pogorszeniem lub poprawą stanu wzroku pracownika, pracodawca nie może odmówić refundacji, powołując się na fakt, że wskazany w regulaminie okres jeszcze nie upłynął.

Ponieważ zaświadczenie lekarskie o konieczności używania okularów jest wystawiane w ramach opieki profilaktycznej, będzie ono związane z badaniami wstępnymi, okresowymi lub kontrolnymi przeprowadzanymi w terminach zgodnych z przepisami w tym zakresie. Jednak w sytuacji, gdy pracownik jeszcze przed upływem terminu ważności badania zgłosi pracodawcy pogorszenie stanu wzroku, należy pracownika skierować na badania mimo aktualności posiadanego przez pracownika orzeczenia.

Artykuł pochodzi z książki:
BHP w firmie. Obowiązki pracodawców

Opracowanie materiału
Tomasz Kowalski