Przychody pracowników zwolnione z podatku

Pracodawca może pracownikowi wypłacić ekwiwalent pieniężny, np. za używane przez niego do celów służbowych telefon, komputer, kamerę. Natomiast z tego zwolnienia nie skorzysta ekwiwalent przyznany w zamian za używany do celów pracodawcy samochód.

Zwolnienie w stosunku do ekwiwalentu ma zastosowanie po spełnieniu łącznie następujących warunków:

• ekwiwalent musi być wypłacony w pieniądzu,
• kwota ekwiwalentu powinna odpowiadać poniesionym przez pracownika wydatkom,
• narzędzia, materiały lub sprzęt muszą stanowić własność pracownika,
• narzędzia, materiały lub sprzęt należące do pracownika muszą być wykorzystywane przy wykonywaniu pracy na rzecz pracodawcy.

Przyznanie ekwiwalentu powinno być udokumentowane umową pracodawcy z pracownikiem o używaniu narzędzia należącego do pracownika na potrzeby pracodawcy. Przepisy podatkowe nie ograniczają wprost wysokości takiego ekwiwalentu. W przypadku zawyżenia przez pracodawcę wypłacanego pracownikowi ekwiwalentu z tytułu używania narzędzia prywatnego do celów służbowych organy podatkowe mogą opodatkować część tego ekwiwalentu jako ukrytą formę wynagrodzenia.

Wolne od podatku są otrzymane przez pracowników należności z tytułu podróży służbowych (w granicach limitów przewidzianych przez odrębne przepisy w sprawie podróży służbowych, np. od 28 lipca 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. kwota diety w krajowej podróży służbowej wynosiła 38 zł, wcześniej dieta wynosiła 30 zł. Od 1 stycznia 2023 r. dieta wynosi 45 zł.). Wolna od podatku dochodowego jest również wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika. Zwolnienie to nie obejmuje wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę w szkołach lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych.

Warto również pamiętać o zwolnieniu z podatku odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń ze stosunku pracy. Wolna od podatku jest także wartość świadczenia otrzymanego przez pracownika z tytułu organizowanego przez pracodawcę dowozu autobusem do pracy (art. 21 ust. 1 pkt 14a ustawy o PIT). W zwolnieniu tym ustawodawca odwołał się do definicji autobusu zawartej w art. 2 pkt 41 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym. Wynika z niej, że autobus to pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą.

Z praktyki organów podatkowych

MF
Karta przedpłacona – a taką jest np. karta podarunkowa zasilana środkami pieniężnymi i umożliwiająca dokonywanie płatności w sklepach posiadających terminale płatnicze – to swoisty rodzaj karty płatniczej. Wydawana jest bez konieczności posiadania rachunku osobistego w banku, nie jest też przyznawany jej użytkownikowi kredyt. Rolą tych kart jest zapewnienie użytkownikowi karty (np. pracownikom) środków pieniężnych, bez konieczności wydawania (posiadających formę materialną) znaków pieniężnych (np. banknotów) lub znaków legitymacyjnych.

Z technicznego punktu widzenia karta przedpłacona jest bardzo zbliżona do karty debetowej. Zatem kartę taką należy, co do zasady, uznać za świadczenie pieniężne z uwagi na jej zaklasyfikowanie jako instrumentu dostępu do określonych wartości pieniężnych, co finalnie umożliwia regulowanie zobowiązań pieniężnych. W konsekwencji karta podarunkowa (karta przedpłacona), zasilana środkami pieniężnymi, którą można dokonywać płatności w sklepach honorujących dany rodzaj kart, posiadających terminale płatnicze stanowi świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy [ustawy o PIT – przypis redakcji].

Należy przy tym wskazać, że ustawą z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 568, z późn.zm.) dodano do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 52l pkt 3, zgodnie z którym limit zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 – w 2020 r. i 2021 r. wynosi 2 000 zł. Powyższy przepis wszedł w życie w dniu 31 marca 2020 r.

Na podstawie art. 1 pkt 22 ustawy z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2123), ogłoszonej dnia 30 listopada 2020 r., wprowadzono następującą zmianę w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: użyte w art. 52l w pkt 3 i 4 wyrazy „w 2020 r. i 2021 r.” zastępuje się wyrazami „w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego następującego po roku, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19”.

Zgodnie z art. 24 ww. ustawy zmieniającej, ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2021 r., z wyjątkiem: art. 1 pkt 21–33, art. 2 pkt 25–35, art. 3 pkt 9–13, art. 9, art. 10, art. 12, art. 18, art. 19 oraz art. 23 ust. 3 i 4, które wchodzą wżycie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, czyli z dniem 1 grudnia 2020 r. [Limit omawianego zwolnienia w 2022 r. wynosił 2000 zł – przypis autora].

Limit zwolnienia ustalony przez ustawodawcę jest jeden i dotyczy wszystkich świadczeń wypłacanych w danym roku z funduszy socjalnych i funduszy związków zawodowych, niezależnie od tego w ilu zakładach dany pracownik jest zatrudniony i od ilu podmiotów uprawnionych (pracodawców i związków zawodowych) otrzymuje świadczenia z ww. funduszy. Innymi słowy, jeśli ze wszystkich zakładów pracy, łącznie pracownik otrzyma więcej niż określony przez ustawodawcę limit kwotowy, to nadwyżka ponad tę kwotę podlega u niego opodatkowaniu. Przy czym ustawodawca nie nałożył na podmiot (pracodawcę lub związek zawodowy) wypłacający świadczenia z funduszy wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązku monitorowania czy pracownik uzyskał już w roku podatkowym ww. świadczenia od innego świadczeniodawcy oraz wysokości wykorzystanej kwoty u poszczególnych świadczeniodawców ani obowiązku weryfikacji wykorzystanej kwoty wolnej od podatku zgodnie z celami na jakie została przyznana pomoc. Również brak jest przepisu, który zobowiązywałby pracownika do złożenia oświadczenia pracodawcy, z którego wynikałoby, że pracownik wykorzystał już kwotę limitowanego zwolnienia oraz oświadczenia dotyczącego przeznaczenia pomocy finansowej z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Tym samym podmiot wypłacający świadczenie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest zobowiązany, zgodnie z brzmieniem tego przepisu, opodatkować wypłacone świadczenie (nadwyżkę ponad limit zwolnienia) jedynie w sytuacji, gdy suma przekazanych przez tenże podmiot świadczeń przekroczy ustalony przez ustawodawcę limit.

Natomiast obowiązkiem pracownika jest kontrolować wysokość otrzymanych w roku podatkowym świadczeń i ich nadwyżkę ponad kwotę limitowanego zwolnienia opodatkować w zeznaniu podatkowym.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny/zdarzenie przyszłe oraz powyższe przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w przypadku przekazania pracownikom wskazanych we wniosku kart podarunkowych, zasilonych środkami pieniężnymi z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, przychód pracowników z tego tytułu będzie korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych do kwoty 2000 zł w roku podatkowym, zgodnie z brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 67 w zw. z art. 52l pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, gdy łączna wartość świadczeń rzeczowych i pieniężnych otrzymanych przez pracownika nie przekroczy w roku podatkowym wartości 2000 zł, po stronie Wnioskodawcy nie powstaną obowiązki płatnika z tego tytułu, w tym obowiązek doliczenia wartości świadczenia do przychodu podatkowego danego pracownika oraz obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. (Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 13 sierpnia 2021 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.489.2021.1.GG).

Artykuł pochodzi z książki:
PIT-y i ulgi podatkowe 2022

Autor
Grzegorz Ziółkowski, doradca podatkowy