czwartek, 16 marca 2023
Pixabay
W 2023 r. kara za brak obowiązkowej polisy od odpowiedzialności cywilnej (OC) wzrosła o 960 zł w stosunku do poprzedniego roku. Właściciele samochodów osobowych, którzy zapomną wykupić obowiązkowe ubezpieczenie, muszą liczyć się z karą wynoszącą maksymalnie 6980 zł. Choć kara jest pokaźna, to i tak będzie najmniejszym zmartwieniem kierowcy, który spowoduje wypadek, poruszając się pojazdem bez ważnego OC. W takiej sytuacji ofiary wypadku otrzymają odszkodowanie od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Ten natomiast zwróci się o solidarny zwrot wypłaconej rekompensaty do kierowcy i właściciela pojazdu.
Nowe stawki opłat za brak OC według Kodeksu drogowego
Wysokość opłat za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej jest uzależniona od poziomu płacy minimalnej w Polsce. Ta nieodmiennie co roku wzrasta i tym samym podnosi stawki kar, na jakie narażają się kierowcy, którzy nie wykupili OC dla swojego pojazdu.
W 2023 r. pensja minimalna wynosi 3490 zł i jest o 480 zł wyższa niż w ubiegłym roku. Zasady wyliczania kar obowiązujących w każdym roku kalendarzowym określa ustawa z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. W przypadku samochodów osobowych jest ona równa dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę. Posiadacze nieubezpieczonych samochodów ciężarowych, ciągników samochodowych i autobusów muszą zapłacić karę o równowartości trzykrotności minimalnej pensji, zaś pozostałych pojazdów (np. motocykli) – o równowartości jednej trzeciej. Podniesienie pensji minimalnej w 2023 r. oznacza więc kolejny wzrost kar za brak ubezpieczenia OC.
W przypadku posiadaczy pojazdów mechanicznych, którzy nie spełnili obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC, wysokość opłaty jest uzależniona także od okresu pozostawania tego posiadacza bez ochrony ubezpieczeniowej w każdym roku kalendarzowym i wynosi np. 20 proc. opłaty, gdy okres ten nie przekracza 3 dni, natomiast 100 proc. opłaty trzeba wnieść dopiero wtedy, gdy okres ten przekracza 14 dni.
WAŻNE
16 500 zł – średnia wartość odszkodowania, jakie musi zwrócić Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu sprawca wypadku, który nie miał wykupionego OC. Odszkodowanie może wynieść nawet 1 mln zł, jeśli w wypadku poważnie ucierpiał człowiek.
Kto może skontrolować ważność polisy OC?
Prawo do kontrolowania posiadaczy pojazdów pod kątem posiadania ważnej polisy OC mają nie tylko policjanci przeprowadzający kontrolę drogową. Taką kompetencję, ale i zarazem obowiązek, mają także Straż Graniczna, Inspekcja Transportu Drogowego, organy celne oraz organy właściwe w sprawach rejestracji pojazdów (czyli m.in. upoważnieni pracownicy wydziałów komunikacji w starostwach powiatowych).
Do przeprowadzania kontroli są upoważnieni także pracownicy Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, inne organy uprawnione do kontroli ruchu drogowego i Inspekcja Ochrony Środowiska. Większość przypadków braku polisy OC wykrywana jest jednak automatycznie na podstawie informacji z ogólnopolskiej bazy polis komunikacyjnych.
Z informacji opublikowanych na stronie internetowej Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (www.ufg.pl) wynika, że wciąż udoskonala on system wykrywania nieubezpieczonych i pilnuje szczelności systemu ubezpieczeń komunikacyjnych OC. Ponad 75 proc. wykrywanych przypadków braku ubezpieczenia stwierdza się już nie w trakcie kontroli drogowej Policji czy innych zewnętrznych organów kontrolnych, lecz przez ustalenia własne UFG.
Fundusz ma swoje narzędzia, dzięki którym potrafi wytypować nieubezpieczony pojazd na podstawie informacji zawartych w bazach polis komunikacyjnych i centralnej ewidencji pojazdów. Wychwytują one m.in. przerwy w ciągłości ochrony ubezpieczenia OC.
Przerwanie ciągłości OC – co mówią zmiany w przepisach Kodeksu drogowego?
Częstym powodem braku ważnego OC jest nieznajomość przepisów dotyczących wygaśnięcia polisy. Należy pamiętać, że w razie zakupu, uzyskania w drodze darowizny czy dziedziczenia pojazdu, którego wcześniejszy posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC, na nabywcę przechodzą prawa i obowiązki wynikające z tej umowy. Nowy właściciel może wykorzystać pozostały okres ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia OC ulega wtedy rozwiązaniu dopiero z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że nabywca wypowie ją wcześniej na piśmie. Wtedy należy pamiętać o zawarciu nowej umowy. W razie pozostania przy dotychczasowym ubezpieczycielu zakład ubezpieczeń może dokonać ponownej kalkulacji należnej składki, poczynając od dnia zakupu pojazdu, z uwzględnieniem zniżek przysługujących nowemu właścicielowi oraz obciążających go zwyżek.
W razie nabycia pojazdu, który nie miał ważnej polisy, jego nowy posiadacz ma obowiązek wykupienia ubezpieczenia już w dniu dokonania zakupu, ale nie później niż z chwilą wprowadzenia pojazdu do ruchu. Co ważne, w sytuacji nabycia pojazdu i podjęcia decyzji o pozostaniu przy poprzednim ubezpieczycielu nie ma zastosowania zasada automatycznego zawarcia kolejnej umowy ubezpieczenia. Nowy właściciel musi pamiętać, by wykupić OC najpóźniej w dniu, w którym upływa okres jej ważności.
Artykuł pochodzi z książki:
Kodeks kierowcy 2023. Mandaty. Punkty karne. Znaki drogowe
Autor
Anna Maliszewska