środa, 26 lipca 2023
Pixabay
Zasiłek opiekuńczy przysługuje w wysokości 80% wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku. Wypłaca się go za każdy dzień niezdolności do pracy z powodu konieczności sprawowania opieki, w tym również za dni ustawowo wolne od pracy. Przysługuje bez okresu wyczekiwania.
Dokumentami, które stwierdzają czasową niezdolność do pracy z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem lub chorym innym członkiem rodziny, są:
- zaświadczenie lekarskie w formie dokumentu elektronicznego (e-ZLA);
- zaświadczenie lekarskie wystawione na formularzu wydrukowanym z systemu – zaświadczenie to jest dokumentem stanowiącym podstawę przyznania i wy płaty zasiłku przez płatnika składek lub ZUS, nawet jeśli nie ma jeszcze udostępnionego e-ZLA w ZUS i na profilu płatnika składek, tj. zanim lekarz wprowadzi to zaświadczenie do systemu;
- wydruk e-ZLA, który lekarz jest zobowiązany przekazać ubezpieczonemu, jeżeli płatnik składek nie ma profilu na PUE ZUS lub na wniosek ubezpieczonego, nawet jeżeli płatnik składek ma profil na PUE ZUS.
Ubezpieczony występujący o wypłatę zasiłku opiekuńczego na chore dziecko lub na chorego członka rodziny składa wniosek o uzyskanie tego zasiłku na druku:
- ZUS Z-15A – w przypadku opieki nad chorym dzieckiem lub
- ZUS Z-15B – w przypadku opieki nad chorym członkiem rodziny.
Jeżeli zasiłek wypłacany jest przez ZUS, to do jego wypłaty niezbędne jest zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku:
- ZUS Z-3 – w przypadku pracowników, albo
- ZUS Z-3A – dotyczące osób ubezpieczonych, które nie są pracownikami, z wyłączeniem osób, które prowadzą pozarolniczą działalność, osób z nimi współpracujących i duchownych lub
- ZUS Z-3B – dotyczące osób prowadzących działalność pozarolniczą, osób z nimi współpracujących i duchownych.
W przypadku niezdolności do pracy z powodu konieczności sprawowania opieki orzeczonej za granicą dokumentem do wypłaty zasiłku opiekuńczego jest przetłumaczone na język polski zaświadczenie zagranicznego zakładu leczniczego lub zagranicznego lekarza:
- wystawione na blankiecie z nadrukiem określającym nazwę zagranicznego zakładu leczniczego lub imię i nazwisko zagranicznego lekarza, opatrzone datą wystawienia i podpisem,
- określające początkową i końcową datę tej niezdolności.
W odniesieniu do zaświadczeń lekarskich wystawionych w kraju należącym do Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz w Szwajcarii nie wymaga się od ubezpieczonego przetłumaczenia na język polski. W razie potrzeby przetłumaczenia zaświadczenia dokonuje go we własnym zakresie płatnik zasiłku.
W poszczególnych przypadkach, poza wnioskiem Z-15A lub Z-15B, wymagane dokumenty do wypłaty zasiłku opiekuńczego z powodu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do lat 8 przedstawiono w poniżej tabeli.
Dokumentacja niezbędna do ustalenia prawa do zasiłku opiekuńczego
(poza wnioskiem o ten zasiłek)
Okoliczność, z powodu której można wnioskować o zasiłek opiekuńczy
|
Wymagany dokument
|
Nieprzewidziane zamknięcie żłobka, przedszkola lub szkoły
|
oświadczenie o nieprzewidzianym zamknięciu żłobka, przedszkola lub szkoły złożone na druku ZAS-36
|
Konieczność kwarantanny lub izolacji dziecka z powodu podejrzenia o nosicielstwo choroby zakaźnej
|
decyzja inspektora sanitarnego o konieczności izolacji dziecka z powodu podejrzenia choroby zakaźnej lub zaświadczenie lekarskie wystawione na rodzica/opiekuna prawnego dziecka sprawującego opiekę w tym okresie
|
Poród, choroba, pobyt w szpitalu małżonka lub rodzica dziecka, który stale opiekuje się dzieckiem
|
zaświadczenie lekarskie wystawione na druku ZAS-38, które zawiera:
- imię i nazwisko małżonka lub rodzica dziecka stale opiekującego się dzieckiem,
- okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem,
- nazwisko dziecka, nad którym ma być sprawowana opieka, oraz jego imię, jeśli zostało już nadane,
- pieczątkę i podpis lekarza, który wystawia zaświadczenie
|
Choroba niani lub dziennego opiekuna
|
- oświadczenie o chorobie niani lub dziennego opiekuna na druku ZAS-36 oraz
- dokument, który potwierdza, że niania lub dzienny opiekun nie mogą opiekować się dzieckiem, ponieważ są chorzy, np. kopia zwolnienia lekarskiego albo kopia zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku dla niani lub dziennego opiekuna, potwierdzone przez wnioskującego o zasiłek opiekuńczy za zgodność z oryginałem
|
Opieka nad dzieckiem do 8. tygodnia życia, gdy matka przebywa w szpitalu
|
- zaświadczenie o okresie pobytu ubezpieczonej matki dziecka w placówce leczniczej oraz
- oświadczenie o tym, że ubezpieczona matka dziecka korzysta z zasiłku macierzyńskiego w okresie 8 tygodni po porodzie
|
Opieka nad dzieckiem do 8. tygodnia życia, kiedy ubezpieczona matka ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji albo o niepełnosprawności w stopniu znacznym i nie może opiekować się dzieckiem
|
- prawomocne orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym albo ich kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS oraz
- oświadczenie ubezpieczonego ojca dziecka lub innego ubezpieczonego członka rodziny o tym, że ubezpieczona matka dziecka korzysta z zasiłku macierzyńskiego w okresie 8 tygodni po porodzie
|
Opieka nad dzieckiem do 8. tygodnia życia, gdy ubezpieczona matka dziecka porzuciła dziecko
|
oświadczenie ubezpieczonego ojca dziecka lub innego ubezpieczonego członka rodziny o porzuceniu dziecka przez matkę; w oświadczeniu tym należy wskazać datę porzucenia dziecka
|
Opieka nad chorym dzieckiem niepełnosprawnym do ukończenia 18 lat
|
- zaświadczenie ZAS-38,
- orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji lub ich kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS
|
Opieka nad dzieckiem niepełnosprawnym, które nie ukończyło 18 lat, jeśli w wyniku porodu, choroby albo pobytu w szpitalu małżonka lub rodzica dziecka, którzy stale opiekują się dzieckiem, nie mogą oni opiekować się dzieckiem niepełnosprawnym
|
- zaświadczenie ZAS-38,
- orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji lub ich kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS;
- złożone w formie papierowej lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą Zakładu zaświadczenie lekarskie wystawione ubezpieczonemu na zwykłym druku, w przypadku:
- porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki,
- pobytu małżonka lub rodzica dziecka stale opiekującego się dzieckiem w placówce leczniczej.
Zaświadczenie lekarskie zawiera:
- imię i nazwisko małżonka lub rodzica stale opiekującego się dzieckiem;
- okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem;
- nazwisko dziecka, nad którym ma być sprawowana opieka, oraz jego imię, o ile dziecku zostało już nadane;
- pieczątkę i podpis wystawiającego zaświadczenie.
|
Artykuł pochodzi z książki:
Dokumentacja kadrowa 2023. Zasady prowadzenia i przechowywania
Opracowanie materiału
Bożena Goliszewska-Chojdak