Instrumenty ochrony interesów biur rachunkowych w zakresie konkurencji

Cywilnoprawne środki ochrony podmiotów dotkniętych czynem nieuczciwej konkurencji

Głównym i najczęściej spotykanym środkiem obrony przed czynem nieuczciwej konkurencji jest żądanie zaniechania niedozwolonych działań, który w praktyce najczęściej jest realizowany w formie wezwania do zaprzestania naruszeń. Wezwanie takie jest również zazwyczaj pierwszym sygnałem ze strony podmiotu, którego prawa zostały naruszone. Ma ono spowodować u adresata świadomość braku możliwości uniknięcia odpowiedzialności cywilno-prawnej (głównie w formie odpowiedzialności odszkodowawczej) w razie dalszej realizacji naruszeń prawa.

Zazwyczaj po nieskutecznym wezwaniu do zaprzestania naruszeń podmiot chroniący swoje interesy wytacza powództwo z określonym żądaniem do sądu powszechnego. W powództwie takim obok żądania zaniechania niedozwolonych działań oraz usunięcia ich skutków często znajduje się również żądanie o charakterze majątkowym w postaci naprawienia wyrządzonej szkody, czyli odszkodowania.

Istotne jest, że nie tylko sam przedsiębiorca może wystąpić z pewną grupą roszczeń.

Zamiast, a nawet obok przedsiębiorcy w sprawie może wystąpić również krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów przedsiębiorców.

Prawnokarne środki ochrony podmiotów dotkniętych czynem nieuczciwej konkurencji

Poza roszczeniami cywilnymi przysługującymi przedsiębiorcy w ramach instrumentów ochrony prawnej konkurencji ustawodawca przewidział również przepisy karne. Mają one za zadanie odstraszać podmioty uczestniczące w obrocie profesjonalnym przed dokonywaniem pewnych najbardziej niepożądanych czynów nieuczciwej konkurencji.

W grupie przepisów karnych głównym przedmiotem ochrony ustalonym przez ustawodawcę jest obok tajemnicy przedsiębiorstwa zakaz naśladownictwa towarów, organizowania sprzedaży lawinowej czy fałszywego oznaczania lub brak oznaczania towarów i usług. W tych jednak zakresach normowania ustawy biura rachunkowe raczej nie mogą popełnić czynu nieuczciwej konkurencji (może poza naruszeniem tajemnicy przedsiębiorstwa). W przedmiocie karalnych czynów nieuczciwej konkurencji jedynym czynem, który zazwyczaj jest popełniany przez biura rachunkowe, może być rozpowszechnianie fałszywych informacji o przedsiębiorstwie (art. 26 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji).

Rozpowszechnianie fałszywych informacji o przedsiębiorstwie jest wykroczeniem (zagrożonym karą aresztu lub grzywną). Z tego powodu czyny te mogą być ścigane jedynie na żądanie pokrzywdzonego (art. 27 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji). W takim wypadku organy ścigania nie mogą wszcząć postępowania z urzędu bez żądania ścigania ze strony osoby pokrzywdzonej.

W dobie powszechnego dostępu do Internetu, a co za tym idzie – powszechności treści reklamowych oraz dostępności informacji o konkurencyjnych podmiotach, biura rachunkowe będą zmuszone do coraz większej uwagi przy stosowaniu chwytów marketingowych, a nawet przy zakładaniu działalności gospodarczej i oznaczaniu swojego przedsiębiorstwa. Oczywiste jest, że w dobie informatyzacji czyny nieuczciwej konkurencji, po pierwsze, będą coraz łatwiej wykrywalne z uwagi na dostęp do informacji o danym podmiocie, a po drugie – będą prawdopodobnie coraz częściej występować w obrocie z uwagi na zacieśniający się coraz bardziej rynek usług księgowych po otwarciu zawodu księgowego i zniesieniu obowiązku zdania państwowego egzaminu.

Do wzrostu czynów nieuczciwej konkurencji przyczyni się również prawdopodobnie zmiana sposobu, w jaki biura rachunkowe zaczynają komunikować się z klientem, tj. w formie porozumiewania się na odległość, i ta forma kontaktu już w tej chwili powoli wypiera tradycyjną formę bezpośredniego kontaktu z klientem.

W tych okolicznościach już właściwie sytuacją zastaną jest to, że reklama biur rachunkowych przeniosła się praktycznie w 100% do Internetu. Stąd też to właśnie Internet będzie tym polem, na którym najczęściej będą obserwowane czyny nieuczciwej konkurencji, a z uwagi na łatwość dowodzenia faktów na podstawie treści ogólnodostępnych coraz częściej środkami dowodowymi w sprawach o czyny nieuczciwej konkurencji będą wydruki lub print screeny stron internetowych zawierające skutki naruszeń.

Na szczęście w dobie informatyzacji również sądy powszechne coraz częściej ze zrozumieniem podchodzą do nowinek technologicznych, przez co dochodzenie swoich spraw przed sądem w sprawach o czyny nieuczciwej konkurencji będzie z pewnością łatwiejsze dla tych, którzy będą pokrzywdzeni tymi czynami.

Artykuł pochodzi z książki:
Nowoczesne biuro rachunkowe. Organizacja. Renoma. Odpowiedzialność. Współpraca z klientem

Autor
Praca zbiorowa