Wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego

Różni się natomiast wiek dzieci, do którego ukończenia urlop ten może być wykorzystany. Dotychczas prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługiwało na dzieci w wieku 7 lat lub 10 lat w przypadku dziecka, wobec którego został odroczony obowiązek szkolny. Jednak nowelizacja Kodeksu pracy obowiązująca od 1 lutego 2023 r. podwyższyła wiek dziecka, od którego zależy prawo do urlopu.

Długość urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i liczba dzieci przyjętych na wychowanie:

• 20 tygodni - w przypadku przyjęcia jednego dziecka,
• 31 tygodni - w przypadku jednoczesnego przyjęcia dwojga dzieci,
• 33 tygodnie - w przypadku jednoczesnego przyjęcia trojga dzieci,
• 35 tygodni - w przypadku jednoczesnego przyjęcia czworga dzieci,
• 37 tygodni - w przypadku jednoczesnego przyjęcia pięciorga i więcej dzieci.

Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego – kiedy może zostać udzielony?

Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego może zostać udzielony na okres nie dłuższy niż do czasu ukończenia przez dziecko:

• 14 roku życia – pracownikom, którzy przyjęli dziecko na wychowanie i wystąpili do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania o jego przysposobienie (przed zmianą przepisów – 7 lat lub 10 lat),
• 7 roku życia lub 10 roku życia (w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego) – jeżeli dziecko zostało przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej.

Jeżeli na wychowanie zostaje przyjętych jednocześnie więcej dzieci niż jedno, wówczas przy ustalaniu wymiaru urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego istotne jest, czy każde z dzieci spełnia kryterium wiekowe. Gdy żadne z nich nie ukończyło 14 lat, wówczas przy jednoczesnym przyjęciu na wychowanie trojga dzieci wymiar urlopu wynosi 33 tygodnie. Jeżeli natomiast z trojga dzieci jedno ukończyło już 14 lat, wymiar urlopu powinien wynosić, tak jak w przypadku przyjęcia na wychowanie dwojga dzieci – 31 tygodni.

W razie przyjęcia na wychowanie dziecka z zamiarem jego przysposobienia tuż przed ukończeniem przez nie 14 roku życia lub przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej przed ukończeniem przez dziecko 7 lub 10 roku życia pracownik ma zagwarantowany minimalny okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, który wynosi 9 tygodni, i za ten okres ma prawo do zasiłku macierzyńskiego (art. 183 § 3 k.p.).

Jeżeli pracownik korzystał z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego na dziecko przyjęte na wychowanie w rodzinie zastępczej, a następnie złoży do sądu opiekuńczego wniosek o przysposobienie tego dziecka, wówczas przysługuje mu urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze 20 tygodni, a jeżeli taki wniosek dotyczy więcej niż jednego dziecka – w wymiarze odpowiednim do liczby dzieci przyjętych na wychowanie, tj. od 31 do 37 tygodni. Przysługujący urlop będzie skrócony o okres wykorzystany wcześniej na dziecko wychowywane w ramach rodziny zastępczej (art. 183 § 7 k.p.).

W przypadku zgonu dziecka przyjętego na wychowanie po upływie 8 tygodnia życia pracownik zachowuje prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka.

Jeżeli na wychowanie zostało przyjętych jednocześnie więcej dzieci niż jedno, wówczas urlop ten przysługuje w wymiarze stosownym do liczby dzieci pozostałych przy życiu, nie krócej niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka (art. 183 § 2 w zw. z art. 1801 § 2 k.p.).

Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego może zostać przerwany na okres pobytu dziecka w szpitalu, z powodu jego choroby (art. 183 § 2 w zw. z art. 181 k.p.). Przerwanie urlopu w takim przypadku jest możliwe wyłącznie na wniosek pracownika. Po wypisaniu dziecka ze szpitala pracownik powinien powrócić do korzystania z urlopu.

Dokumentem niezbędnym do udzielenia urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego jest wniosek pracownika, w postaci papierowej lub elektronicznej, który powinien być złożony w terminie 7 dni od dnia:

• przyjęcia dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza albo
• wystąpienia do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia.

Urlop rozpoczyna się w terminie określonym we wniosku pracownika, jednak nie później niż 21 dni od dnia odpowiednio przyjęcia dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza albo wystąpienia do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia.

Wniosek o urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego – co powinien zawierać?

Treść wniosku o urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego powinna zawierać:

• imię i nazwisko pracownika;
• imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka (dzieci) przyjętego na wychowanie albo przyjętego na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, na które ma być udzielony urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego;
• wskazanie okresu, na który ma być udzielony urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Do wniosku o urlop należy dołączyć:

• oświadczenie pracownika o dacie przyjęcia dziecka (dzieci) na wychowanie oraz kopię wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka (dzieci), zawierającego datę urodzenia dziecka (dzieci), z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu, lub zaświadczenie sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu o przysposobienie dziecka (dzieci), zawierające datę urodzenia dziecka (dzieci), albo kopię prawomocnego orzeczenia sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka (dzieci) w rodzinie zastępczej bądź kopię umowy cywilnoprawnej zawartej pomiędzy rodziną zastępczą a starostą,

kopię prawomocnej decyzji o odroczeniu obowiązku szkolnego, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję.

Artykuł pochodzi z książki:
Uprawnienia rodziców w pracy. Poradnik pracodawcy 2024

Autorka
Renata Tonder