Raportowanie schematów podatkowych (MDR)

Przepisy MDR nakierowane są zwłaszcza na umożliwienie administracji podatkowej szybkiego dostępu do informacji o potencjalnie agresywnym planowaniu lub nadużyciach związanych z planowaniem podatkowym oraz informacji o promotorach i tych, którzy korzystają ze schematów podatkowych. Przepisy te powinny również zniechęcić podatników oraz ich doradców do wdrażania u podatników uzgodnień mogących stanowić unikanie opodatkowania.

Obowiązek przekazania informacji o schematach podatkowych może dotyczyć trzech kategorii podmiotów:

• promotora,
• korzystającego (w tym wypadku klient biura),
• wspomagającego.

Podmioty zobowiązane do przekazania informacji o schematach podatkowych

1. Promotor – osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, w szczególności doradca podatkowy, adwokat, radca prawny, pracownik banku lub innej instytucji finansowej doradzający klientom, również w przypadku gdy nie posiada miejsca zamieszkania, siedziby ani zarządu na terytorium kraju.
   
   Podmiot pełni rolę promotora, jeśli w zakresie wykonywanych czynności:

• opracowuje uzgodnienie,
• oferuje uzgodnienie,
• udostępnia opracowane uzgodnienie,
• wdraża opracowane uzgodnienie lub
• zarządza wdrażaniem uzgodnienia.

Tłumacząc powyższe na język polski – jest to pomysłodawca rozwiązań optymalizacyjnych.

2. Korzystający – osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej:

• której udostępniane jest uzgodnienie,
• u której wdrażane jest uzgodnienie,
• która jest przygotowana do wdrożenia uzgodnienia,
• która dokonała czynności służącej wdrożeniu uzgodnienia.

Inaczej mówiąc, jest to podatnik, któremu promotor proponuje dane rozwiązanie optymalizacyjne.

3. Wspomagający – to osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, w szczególności biegły rewident, notariusz, osoba świadcząca usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych, księgowy lub dyrektor finansowy, bank lub inna instytucja finansowa, a także ich pracownik, która przy zachowaniu staranności ogólnie wymaganej w dokonywanych czynnościach, przy uwzględnieniu zawodowego charakteru działalności, obszaru specjalizacji oraz przedmiotu wykonywanych czynności, podjęła się udzielić, bezpośrednio lub za pośrednictwem innych osób, pomocy, wsparcia lub porad dotyczących opracowania, wprowadzenia do obrotu, organizowania, udostępnienia do wdrożenia lub nadzorowania wdrożenia uzgodnienia.
   
   Innymi słowy, jest to pomocnik operacji wdrażania (planowania) danego schematu podatkowego.

Biuro rachunkowe może występować w roli promotora lub wspomagającego. Rolę promotora będzie pełniło, gdy we własnym zakresie opracuje i przygotuje dla klienta określony schemat księgowy, który następnie zostanie wdrożony. Wtedy zgłasza do szefa KAS schemat podatkowy na formularzu MDR-3. Natomiast w sytuacji gdy będzie prowadziło wyłącznie usługi księgowe, wystąpi jako wspomagający.

WAŻNE!
Jeżeli biuro rachunkowe występuje jako promotor lub wspomagający, wówczas ma obowiązek zgłosić schemat podatkowy.

Obowiązki informacyjne w MDR mogą ciążyć na wskazanych podmiotach bez względu na to, czy ich miejsce zamieszkania, siedziba lub zarząd znajdują się na terytorium Polski, terytorium państw Unii Europejskiej (UE) czy terytorium państw trzecich.

W przypadku gdy obowiązek informowania o schematach podatkowych przez promotora, korzystającego lub wspomagającego dotyczy schematu podatkowego transgranicznego, przepisy ustawy wprowadzającej przewidują sposób postępowania, wskazując państwo, które powinno otrzymać informację o schemacie podatkowym, oraz procedurę przekazywania informacji.

Zarówno promotor, jak i wspomagający, co do zasady, nie będą zobowiązani do aktywnego poszukiwania informacji w celu wypełnienia obowiązku informacyjnego o schematach podatkowych. Obowiązek informowania o schematach podatkowych będzie dotyczył informacji znanych przekazującemu, będących w jego posiadaniu. Jeżeli jednak w zakresie wykonywanych przez taki podmiot czynności (np. weryfikacji wymogów regulacji AML) zidentyfikowane zostaną informacje podlegające zgłoszeniu MDR, powinny one zostać uwzględnione w zgłoszeniu.

WAŻNE!
Wystąpienie u danego podatnika schematu podatkowego nie powinno jednak być postrzegane jako sytuacja niewłaściwa lub naganna.

Uznanie uzgodnienia za schemat podatkowy nie jest jednoznaczne z objęciem tego uzgodnienia zakresem zastosowania klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania lub szczególnych regulacji przeciwdziałających unikaniu opodatkowania. Może zdarzyć się więc sytuacja, że uzgodnienie, które dokonywane jest w dominującej mierze z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych i nie spełnia kryterium „sztucznego sposobu działania” w rozumieniu klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, będzie podlegało obowiązkowi przekazywania informacji o schematach podatkowych.

Przepisy MDR mają bowiem szerszy zakres zastosowania niż przepisy nakierowane na zwalczanie unikania opodatkowania.

W sytuacjach, w których uzgodnienie nie stanowi formy agresywnego planowania podatkowego, obowiązek przekazania informacji o schemacie podatkowym jest jedynie obowiązkiem sprawozdawczym. Choć podstawowym celem przepisów MDR jest uzyskiwanie informacji o uzgodnieniach, co do których zachodzi zwiększone ryzyko agresywnej optymalizacji podatkowej, to jest to również instrument, który może dostarczyć cennych informacji do analizy funkcjonowania określonych ulg lub preferencji pod kątem ich oceny ex post.

WAŻNE!
Brak reakcji organów podatkowych na przekazaną informację o schemacie podatkowym nie oznacza, że dany schemat podatkowy nie zostanie w przyszłości zakwestionowany.

Artykuł pochodzi z książki:
Obowiązki, ryzyko i odpowiedzialność biur rachunkowych

Opracowanie materiału
Wioletta Chaczykowska