Rozdziały klasyfikacji budżetowej

W większości działów został utworzony rozdział „Pozostała działalność” z końcówką „95” dodaną do symbolu działu. Należy tu klasyfikować jedynie takie dochody czy też wydatki dotyczące danego zadania, których nie da się zaklasyfikować do innych rozdziałów w danym dziale. Następnym rozdziałem, który funkcjonuje w większości działów, jest rozdział „Usuwanie skutków klęsk żywiołowych” z końcówką „78” dodaną do symbolu działu.
Ponadto prawie w każdym dziale występuje rozdział „Pomoc zagraniczna” z końcówką „79” dodaną do symbolu działu, a także rozdział „Działalność badawczo-rozwojowa” z końcówką „80” dodaną do symbolu działu. W rozdziale „Pomoc zagraniczna” należy klasyfikować wydatki stanowiące pomoc zagraniczną, w szczególności dla państw rozwijających się oraz pomoc humanitarną.

Z dniem 31 grudnia 2014 r. przestały ostatecznie obowiązywać występujące w działach: 010, 020, 050, 100, 150, 400, 500, 550, 600, 630, 700, 710, 720, 730, 750, 751, 752, 753, 754, 755, 801, 803, 851, 852, 853, 854, 900, 921, 925 i 926 rozdziały:

• „Dochody państwowej jednostki budżetowej uzyskane z tytułu przejętych zadań, które w 2010 r. były finansowane z rachunku dochodów własnych”, z końcówką „93” dodaną do symbolu działu,
• „Dochody państwowej jednostki budżetowej uzyskane z tytułu przejętych zadań, które w 2010 r. były realizowane przez gospodarstwa pomocnicze”, z końcówką „94” dodaną do symbolu działu.

Od 1 stycznia 2022 r. obowiązują zmiany i nowości w rozdziałach klasyfikacji budżetowej. Wprowadzono podział na tzw. rozdziały:

• podmiotowe – zawierające wydatki na utrzymanie stanowisk pracy,
• usługowe – zawierające wydatki bezpośrednie – według usług.

Zmiany te wynikają z rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 26 lipca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1382). Nowelizacja rozporządzenia w sprawie klasyfikacji budżetowej miała związek z wdrażaniem Systemu Monitorowania Usług Publicznych (SMUP).

Metodologia SMUP zakłada kompleksowość opisu katalogu usług dla każdej jednostki samorządu w kraju. Wdrożenie rozwiązania wymaga zestawienia danych o liczbie, jakości, dostępności i wydatkach (w tym także na utrzymanie stanowisk pracy) związanych z dostarczaniem usług. Przyjęto, że najbardziej wiarygodnym źródłem danych o wydatkach w sektorze publicznym jest sprawozdawczość budżetowa. Dlatego to ona powinna być jednym ze źródeł danych finansowych. Zmiany, które zostały ujęte w rozporządzeniu zmieniającym rozporządzenie o klasyfikacji budżetowej z 26 lipca 2021 r., mają umożliwić pozyskanie danych pochodzących ze sprawozdawczości budżetowej jednostek samorządu terytorialnego.
Dane będą corocznie publikowane przez GUS w przeznaczonym dla SMUP systemie online pod adresem www.smup.gov.pl.

Usługa publiczna zgodnie z definicją zawartą w „Koncepcji wykonawczej Systemu Monitorowania Usług Publicznych” to działalność obejmująca dostarczanie dóbr materialnych i niematerialnych, za które odpowiedzialna jest władza publiczna. Wszystkie usługi publiczne SMUP są scharakteryzowane i opisane pod względem m.in. ich celu, produktów, rezultatów, wskaźników pozwalających mierzyć różne ich aspekty.

W 2022 r. rozporządzeniem Ministra Finansów z 15 lipca 2022 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych dodano 16 nowych rozdziałów. Część zmian miała moc wsteczną.

• 01045 „Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich”,
• 15021 „Program polskiej energetyki jądrowej”,
• 70018 „Rządowy Fundusz Mieszkaniowy”,
• 72003 „Działalność Funduszu Cyberbezpieczeństwa”,
• 75032 „Działalność Instytutu Pokolenia”,
• 75033 „Działalność Instytutu Strat Wojennych im. Jana Karskiego”,
• 75639 „Ryczałt od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”,
• 75865 „Programy regionalne 2021–2027 finansowane z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego”,
• 75866 „Programy regionalne 2021–2027 finansowane z udziałem Europejskiego Funduszu Społecznego Plus”,
• 75867 „Krajowy Plan Odbudowy”,
• 75868 „Programy regionalne 2021–2027 finansowane z udziałem Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji”,
• 85414 „Kolonie i obozy dla młodzieży polonijnej za granicą”,
• 85517 „Rodzinny kapitał opiekuńczy”.
  
  

• 75407 „Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości”.
  
  

• 75224 „Kwalifikacja wojskowa”.
  
  

• 75806 „Część rozwojowa subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego”.
  Rozdział ten nie wystąpi od 1 stycznia 2023 r. w związku ze zmianą ustawy o dochodach JST (patrz komentarz pod nowym rozdziałem 75806).
  
  

• 05011 „Program Operacyjny Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007–2013, Program Operacyjny Rybactwo i Morze 2014–2020 oraz Program Fundusze Europejskie dla Rybactwa”,
• 75215 „Zabezpieczenie potrzeb Sił Zbrojnych realizowanych przez przedsię-
  biorców”.
  
  

• 75045 „Kwalifikacja wojskowa”.
  Rozdział ten funkcjonował tylko do 31 grudnia 2022 r.

Wprowadzono także zmianę do tzw. rozdziałów usługowych. Na końcu po dziale 926 – „Kultura fizyczna” zmieniono objaśnienia.

Ministerstwo Finansów zapowiadało rozszerzenie SMUP o dwa kolejne obszary usług, które miały być dodane do systemu od roku 2023:
1) pomoc społeczna,
2) kultura i rekreacja.

Ostatecznie zmiany te mają nastąpić w późniejszym terminie. Rozszerzenie SMUP o pomoc społeczną planowane jest na 1 stycznia 2024 r. Ponadto w 2022 r. rozporządzeniem Ministra Finansów z 29 września 2022 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych zmieniono nazwę rozdziału:

• 92126 „Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego”.

Zmiany i nowości dotyczące rozdziałów obowiązujące od 1 stycznia 2023 r. po raz pierwszy miały zastosowanie do opracowania projektu ustawy budżetowej i uchwał budżetowych na rok 2023.

Artykuł pochodzi z książki:
Klasyfikacja budżetowa 2023. Najnowsze zmiany i komentarz eksperta

Autor
Krystyna Gąsiorek