Co należy rozliczyć w informacji PIT-11?
W informacji PIT-11 oprócz przychodów ze stosunku pracy płatnik powinien rozliczyć m.in.:
- dniówki obrachunkowe i udziały w dochodzie podzielnym rolniczej spółdzielni produkcyjnej (w tym zasiłki z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez spółdzielnię),
- emerytury i renty zagraniczne,
- należności za pracę przypadające skazanym oraz tymczasowo aresztowanym,
- świadczenia wypłacane z Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, przychody z działalności wykonywanej osobiście (w tym z czynności związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich),
- prawa autorskie i inne, o których mowa w art. 18 ustawy o PIT,
- należności wynikające z umowy aktywizacyjnej,
- należności z innych źródeł, od których płatnik był zobowiązany pobrać zaliczkę.
W informacji PIT-11 należy również rozliczyć przychody z innych źródeł, od których płatnik nie miał obowiązku poboru zaliczki na podatek (część F „INFORMACJA O WYSOKOŚCI PRZYCHODÓW, O KTÓRYCH MOWA W ART. 20 UST. 1 USTAWY”).
Do informacji PIT-11 załącznik stanowi informacja PIT-R o dochodach z tytułu czynności związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich. W kwocie kosztów wykazywanej w tej informacji wykazuje się koszty faktycznie uwzględnione przez płatnika przy poborze zaliczek na podatek.
Problem – rozliczenie diet w PIT-R
Wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 3000 zł (art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o PIT). W sytuacji uzyskania przychodu w kwocie przekraczającej 3000 zł miesięcznie nadwyżka podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, kwalifikowane są do przychodów z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 pkt 5 ustawy o PIT). Koszty uzyskania ustala się w wysokości 20% tego przychodu pomniejszonego o składki ZUS w części potrącanej bezpośrednio z wynagrodzenia (art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy o PIT). Od tak ustalonego dochodu płatnik (gmina, miasto, powiat) ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek. Co do zasady przychód w podatku dochodowym od osób fizycznych powstaje w dacie otrzymania pieniędzy (art. 11 ust. 1 ustawy o PIT).
Wyjątki od tej zasady muszą wynikać z przepisów ustawy. Ustawa o PIT nie przewiduje wyjątku w stosunku do przychodów radnego z tytułu diet. W takim przypadku jego przychód powstaje w dacie otrzymania pieniędzy tytułem wypłaconej diety. Limit zwolnienia w kwocie 3000 zł odnosi się więc do kwot otrzymanych w danym miesiącu.
Dotychczasowe interpretacje Dyrektora KIS odnoszą się do kwot należnych za dany miesiąc, przy czym zdaniem fiskusa diety wypłacone po zakończeniu roku podatkowego należy rozliczać w dacie wypłaty. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 19 kwietnia 2024 r. (sygn. 0112-KDIL2-1.4011.185.2024.1.KF) czytamy:
MF
Wobec powyższego wyjaśnić należy, że co do zasady w informacji PIT-R diety zalicza się do przychodów tego miesiąca, za który są należne. Zatem dietę za styczeń 2023 r. wypłaconą radnemu w lutym 2023 r. należy przyporządkować do przychodów radnego za styczeń 2023 r. Natomiast po zakończeniu roku podatkowego, diety wypłacone za rok poprzedni należy przypisać do miesiąca, w którym zostały one wypłacone. Skoro zatem – w opisanym zdarzeniu – dietę za grudzień 2022 r. wypłacono radnemu w styczniu 2023 r., to również należy ją zakwalifikować do przychodów radnego za styczeń 2023 r. Z tego względu dietę za grudzień 2022 r. wypłaconą w styczniu 2023 r., należy wykazać w informacji PIT-R sporządzanej za rok 2023 w wierszu dotyczącym miesiąca, w którym nastąpiła faktyczna wypłata tej diety, tj. w styczniu. Zatem w informacji PIT-R w miesiącu styczniu należy wpisać sumę diet radnego za grudzień 2022 r. (wypłaconą w styczniu 2023 r.) i należną za styczeń 2023 r.
Należy jednak podkreślić, że takie stanowisko Dyrektora KIS w ocenie autora jest nieprawidłowe, ponieważ nie uwzględnia treści art. 11 ust. 1 ustawy o PIT. Opisy zawarte w poszczególnych polach deklaracji mogą być pomocne w interpretacji przepisów, ale nie są źródłem prawa. Wykładania przepisów musi być oparta o treść norm prawnych zawartych w źródłach prawa, tj. w ustawach, rozporządzeniach. Najnowsza wersja PIT-R (wzór 22 – ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2024 r.) tylko potwierdza, że o limicie zwolnienia decyduje miesiąc uzyskania przychodu.
W informacji PIT-11 nie wykazuje się dochodów zwolnionych od podatku na podstawie ustawy o PIT oraz tych, od których zaniechano poboru podatku na podstawie Ordynacji podatkowej. Należy w niej natomiast rozliczyć dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych (część E „DOCHODY PODATNIKA, POBRANE ZALICZKI ORAZ POBRANE SKŁADKI NA UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE”, kolumna e).
Z informacji PIT-11 wynika, że chodzi o dochody zwolnione z takich źródeł, jak: umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza czy zagraniczne emerytury lub renty. Na zasadzie wyjątku w części G „INFORMACJA O PRZYCHODACH ZWOLNIONYCH OD PODATKU, ZAŁĄCZNIKU ORAZ O POBRANYCH PRZEZ PŁATNIKA SKŁADKACH: NA UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE ORAZ CZŁONKOWSKICH NA RZECZ ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH” podaje się informacje o dochodach zwolnionych od podatku:
- na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o PIT, tj. stypendia,
- na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 74 ustawy o PIT, czyli m.in. zagraniczne renty inwalidzkie z tytułu inwalidztwa wojennego,
- na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT, tj. przychody pochodzące z bezzwrotnej pomocy zagranicznej,
- na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT, tj. przychody ze stosunku pracy, umów zlecenia, praktyk absolwenckich lub staży uczniowskich, zasiłków macierzyńskich osób do 26 roku życia; w 2024 r. limit zwolnienia wynosił 85 528 zł,
- na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 152−154 ustawy o PIT, tj. przychody ze stosunku pracy, umów zlecenia, zasiłków macierzyńskich osób objętych ulgą na powrót, ulgą dla dużej rodziny, ulgą dla pracującego seniora; w 2024 r. limit zwolnienia wynosił 85 528 zł, jest to limit wspólny dla wszystkich tych ulg oraz ulgi dla młodych.
W informacji PIT-11 płatnik nie rozlicza przychodów (dochodów) objętych podatkiem ryczałtowym, które są rozliczane w deklaracji PIT-8AR.
UWAGA!
Brak informacji PIT-11 od płatnika nie zwalnia podatnika od złożenia rozliczenia rocznego. W przypadku informacji od płatnika w celu złożenia zeznania rocznego podatnik powinien wykorzystać wszelkie dostępne źródła informacji, np. zawarte umowy, wyciągi bankowe.
Płatnik przekazuje informację PIT-11 za 2024 r. do urzędu skarbowego w terminie do 31 stycznia 2025 r. Może to zrobić wyłącznie elektronicznie. Podatnikowi PIT-11 za 2024 r. należy przekazać w terminie do 28 lutego 2025 r. Jeżeli płatnik zaprzestał działalności przed końcem stycznia lub odpowiednio lutego, trzeba to zrobić do dnia zaprzestania działalności. Doręczenie podatnikowi informacji PIT-11 może nastąpić nie tylko przez jej bezpośrednie dostarczenie w zwyczajowo przyjęty sposób, ale również za pomocą środków komunikacji elektronicznej, np. e--mailem, pod warunkiem że zostanie zachowany wzór informacji PIT-11 i będzie on zawierał wszystkie niezbędne elementy określone przepisami prawa, w tym podpis elektroniczny lub tradycyjny. Pracodawca, który prawidłowo wystawił informację PIT-11 i przesłał ją listem poleconym na adres zamieszkania podatnika znany z dokumentów kadrowych, nie ponosi żadnej odpowiedzialności, gdy PIT-11 nie zostanie odebrany przez podatnika i wróci do siedziby firmy.
Wzór PIT-11 nr 29 obowiązujący w rozliczeniu za 2024 rok jest taki sam, jaki obowiązywał w rozliczeniu za 2023 rok.
Problem − korygowanie informacji PIT-11
PIT-11, jak każda deklaracja podatkowa, podlega korekcie w razie konieczności poprawienia zawartych w niej błędów. Informację o korekcie należy wówczas zaznaczyć w PIT-11. Obowiązek korekty informacji PIT-11 ciąży na płatniku, ale w jej efekcie podatnik może być zmuszony do korekty swojego zeznania rocznego. Płatnik nie koryguje natomiast informacji PIT-11, gdy podatnik ma prawo do wyższej kwoty kosztów niż faktycznie zastosowane przez płatnika. W PIT-11 płatnik wykazuje bowiem koszty faktycznie zastosowane przy obliczaniu zaliczek. Przysługujące koszty (wyższe niż zastosowane przez płatnika) podatnik rozliczy w zeznaniu rocznym.
Problem − czy wystawić PIT-11 w przypadku śmierci podatnika?
W przypadku śmierci podatnika płatnicy stają przed problemem − czy należy wystawić informację PIT-11.
Jeśli są osoby uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym, to one otrzymują informację PIT-11, ponieważ one otrzymują świadczenie z tytułu wynagrodzenia należnego zmarłemu (świadczenie jest rozliczane w ramach praw majątkowych). Natomiast świadczenia wypłacone pracownikowi za jego życia są rozliczane w informacji PIT-11 wystawionej na jego nazwisko. Jeżeli po zmarłej osobie nie ma osób uprawnionych do renty rodzinnej, płatnik powinien wystawić tylko informację PIT-11 na zmarłą osobę i egzemplarz przeznaczony dla podatnika pozostawić w aktach zmarłej osoby, a drugi egzemplarz z informacją o zgonie osoby przesłać do właściwego urzędu skarbowego.
UWAGA!
Po śmierci pracownika pracodawca wystawia na jego nazwisko PIT-11, w którym wykazuje świadczenia wypłacone pracownikowi do momentu jego śmierci.
Artykuł pochodzi z książki:
PIT-y i ulgi podatkowe 2024
Autor
Grzegorz Ziółkowski
Prawnik, doradca podatkowy z wieloletnim doświadczeniem, właściciel biura rachunkowego, który pracował także w dziale kontroli organów podatkowych. Udzielił kilkuset odpowiedzi na pytania dotyczące podatków dochodowych. Napisał również wiele artykułów, komentarzy oraz poradników z zakresu podatków. W Wydawnictwie INFOR jest znanym i cenionym autorem, m.in. w „Monitorze Księgowego”.